29 Απριλίου, Παγκόσμια Ημέρα Χορού: Δώστε στα παιδιά την ευκαιρία να χορέψουν

Γράφει η Μυρτώ Μποκολίνη

Σήμερα, 29 Απριλίου, είναι η Παγκόσμια Ημέρα Χορού. Θα ήθελα να μοιραστώ τόσα πολλά ως μαμά μικρής μπαλαρίνας, ως μουσικός-λυρική τραγουδίστρια και ως συγγραφέας του βιβλίου Ποντίκι στην οικία Τσαϊκόφσκι, που έγραψα αυτό το κείμενο χωρίς καμία διάθεση για διδακτισμό αλλά με την ελπίδα να μεταδώσω στα παιδιά την αγάπη μου για τη μουσική και τον χορό. Άλλωστε η μουσική, ο χορός και πρόσφατα τα παιδιά είναι η ζωή μου.
Θα ήθελα πολύ να σπάσουν κάποια στερεότυπα –είμαστε στον 21ο αιώνα–, όπως ότι το μπαλέτο είναι μόνο για κορίτσια. Γιατί να νιώθουν ντροπή τα αγόρια, αν θέλουν να χορέψουν; Γιατί να πρέπει να καταπιέσουν το αρχέγονο κινητικό τους ένστικτο και να απαρνηθούν μια απο? τις πιο παλιές τέχνες στον κόσμο; Ποτέ δεν κατάλαβα γιατί υπάρχει τέτοια προκατάληψη σε σχέση με τους χορευτές κλασικού μπαλέτου, ενώ υπάρχουν τόσοι συναρπαστικοί ανδρικοί ρόλοι!

Εξάλλου στην πατρίδα μας, την Ελλάδα, υπάρχει μια παμπάλαιη παράδοση στον χορό. Από τη μεριά της μυθολογίας, η δημιουργία της τέχνης του χορού αποδίδεται στη Μούσα Πολύµνια, ενώ τη χάρη στην τέχνη του χορού την αντιπροσωπεύει η Μούσα Τερψιχόρη, που το όνοµά της σημαίνει «απόλαυση του χορού». Για τους αρχαίους Έλληνες, παρότι ο χορός αποτελούσε μέρος της παιδείας τους και τα παιδιά μάθαιναν να χορεύουν από πολύ µικρή ηλικία, ήταν μέρος ενός τρίπτυχου: συνδυασμός χορού, μουσικής (τραγουδιού ή και χρήσης μουσικών οργάνων) και ποίησης. Οι τρεις αυτές τέχνες μαζί είχαν σαν αποτέλεσμα την τέχνη των Μουσών, τη «μουσική».

Είναι τόσα τα οφέλη του χορού πέρα από την απόλαυση για τα παιδιά και τους ενήλικες. Δυναμώνει το μυϊκό σύστημα του σώματός τους, αποκτούν ισορροπία, ευλυγισία και σωστή στάση. Τα παιδιά μαθαίνοντας μια χορογραφία εξασκούν την ικανότητα συγκέντρωσής τους, τη φαντασία και την εκφραστικότητά τους, την κινητική και τη μουσική μνήμη τους, ενισχύουν την αυτοπεποίθησή τους, μαθαίνουν να συνυπάρχουν και να συνεργάζονται. Ο χορός (όπως και όλες οι τέχνες) είναι απόλαυση για όλους, αλλά επαγγελματικά προορίζεται για τους λίγους που, εκτός από το ταλέντο τους, πάλεψαν για να κατακτήσουν την τέχνη τους, γι’ αυτούς που κατάφεραν να περάσουν τα εμπόδια της απογοήτευσης, της σωματικής και ψυχικής καταπόνησης, αυτούς που είχαν υψηλούς στόχους.

Μια απο τις πολύ αγαπημένες μου ταινίες είναι το Μπίλλυ Έλλιοτ. Ο μικρός χορευτής που παρακολουθούσε κρυφά από τον αυταρχικό πατέρα του μαθήματα μπαλέτου. Θυμάμαι ότι με είχε συγκλονίσει το τέλος αυτής της ταινίας όπου ο Μπίλλυ, ενήλικος πλέον, πρωταγωνιστεί στη Λίμνη των κύκνων στο Theatre Royal Haymarket στο Λονδίνο. Ο πατέρας του βρίσκεται στο κοινό που παρακολουθεί την παράσταση και τον καμαρώνει μετανιωμένος και συγκινημένος.

Με το βιβλίο μου Ποντίκι στην οικία Τσαϊκόφσκι θέλω να προτείνω στους γονείς που ενθαρρύνουν τα παιδιά τους να δοκιμάζουν τόσες νέες δραστηριότητες κάθε χρονιά να δώσουν –τόσο στα κορίτσια όσο και στα αγόρια τους– μια ευκαιρία και στον χορό. Οποιοδήποτε είδος χορού. Είτε αυτός λέγεται μπαλέτο, είτε χιπ χοπ, είτε τσάμικος. Ήμουν πρόσφατα σε ένα δημοτικό σχολείο στην επαρχία και μου έκανε μεγάλη εντύπωση ότι οκτώ στα δέκα παιδιά έκαναν μαθήματα παραδοσιακών χορών. Χάρηκα απίστευτα.

Σ’ αυτό το εικονογραφημένο βιβλίο, ο ήρωας είναι ένα ποντίκι που έχει εκ γενετής χάρισμα στον χορό. Στην πορεία της ενηλικίωσής του συναντά κάποια ζώα δασκάλους της μάνας Γης. Μαθαίνει να παρατηρεί, να μιμείται και στο τέλος να ερμηνεύει με τον δικό του μοναδικό τρόπο τις κινήσεις τους, συνθέτοντας μια χορογραφία που καταφέρνει να συγκινήσει τον σπουδαίο συνθέτη.

 Το ποντίκι μοιράστηκε με τους επαγγελματίες χορευτές του θεάτρου τις κινήσεις που είχε μάθει από τα ζώα (τη γάτα, το άλογο, τους κύκνους, την αράχνη) κι εκείνοι του έμαθαν τα μυστικά του μπαλέτου. Στην ορολογία του μπαλέτου οι κινήσεις αυτές υπάρχουν. Το pas de chat, το pas de cheval. Η εικονογράφηση του βιβλίου αναδεικνύει ιδιαίτερα τη χάρη και την αρτιότητα του χορευτή ποντικού και αυτό, εκτός άλλων, οφείλεται στο ότι η εικονογράφος Άννα Τζώρτζη έχει κάνει μπαλέτο η ίδια.

Η μεγάλη αλήθεια είναι πως η μάθηση και η εξέλιξη στη τέχνη δε σταματάει ποτέ. Είναι ένα συνεχές work in progress που κάνει καλό σε μικρούς και μεγάλους.

Μια μέρα σαν κι αυτή, εύχομαι χρόνια πολλά στους χορευτές και στις χορεύτριες κάθε ηλικίας!